Azerbaycan Milli elmler akademiyasi

- ixtisas şifri

- ixtisasın adı

- mövzunun adı

01. 04. 10

Yarımkeçiricilər ve dielektriklər fizikası

GaSe-nin nazik plyonkalarında kvant ölçülü effekt

- ixtisas şifri

- ixtisasın adı

- mövzunun adı

05.27.01

Bərk cisim elektronikası, radioelektron komponentlər, mikro- və nanoelektronika

Pyezo-, piro- və termoelektrik kompozitlərdə polyarizasiya prosesləri, fazalar arası qarşılıqlı təsir və istilik fiziki effektləri

- xaricdə çıxmış elmi əsərlərinin sayı

- beynəlxalq bazalarda referatlaşdırılan və indeksləşdirilən jurnallarda çap olunan məqalələrin sayı

44

8 

- fəlsəfə doktorlarının sayı

- elmlər doktorlarının sayı

4

1

Yüksək effektli aktiv kompozitlərin texnologiyası işlənib hazırlanmışdır, pyezokeramikalarda və kompozitlərdə polyarizasiya prosesləri, fazalar arası qarşılıqlı təsir və istilik fiziki effektlər tədqiq olunmuşdur, və onlar əsasında müxtəlif ilkin çeviriclər alınmış və tədqiq olunmuşdur.

Yüksək temperatur və təzyiqlərdə PbTiO3, NaNbO3, BiMnO3 perovskit seqnetoelektriklərinin struktur faza keçidləri öyrənilmişdir. Məlum olmuşdur ki, PbTiO3 üçün T≈ 720 K-də və P≈ 2.5 GPa-da seqnetoelektrik-paraelektrik faza keçidinin xarakteri birinci növdən ikinci növə dəyişir. NaNbO3 üçün məlum olmuşdur ki, P≈ 1.6 GPa-da ortorombik simmetriyaya malik fazadan romboedral simmetriyalı fazaya keçid baş verir. BiMnO3-də isə müəyyən edilmişdir ki, yüksək təzyiqin təsiri ilə monoklin fazadan ortorombik fazaya keçid temperaturunun qiymətində dTc/dP=–39(1) K/GPa əmsalı ilə azalma baş verir. Neytron difraksiyası metodu ilə otaq temperaturunda 5,4 GPa-a qədər və enerji dispersiyalı rentgen difraksiyasi metodu ilə 300-400 K temperatur intervalında 4 GPa-a qədər təzyiqdə antiseqnetoelektrik quruluşlu Pb2MgWO6 tədqiq edilmisdir. Pb2MgWO6 üçün antiseqneteelektrik-seqnetoelektrik faza keçidində atomun elementar həcminin və atamlararası məsafənin, termik genişlənmə əmsalının və sıxılma modulunun temperatur və təzyiqdən asılığı alınmışdır.

İntellektual çeviricilər əsasında yeni qurğu işlənib hazırlanmışdır. Bu qurğu Venera-Qalley Beynəlxalq eksperimentində istifa-də olunmuşdur.

Fiziki-texnologi parametrlərin kəsilməz monitorinqini aparan intellektual informasiya vasitələri işlənib hazırlanmışdır.

Fləş yaddaşlı 2 GB proqramlaşdırılan rəqəmsal elektron infor-mator işlənib hazırlanmışdır . Hal hazırda 100 informator Bakı Metropolitenin qatarlarında istismar olunur

2. The splitting of the exciton line in the electroabsorption spectra of thin GaSe films. Thin Solid Films. 1980. 70,L. 13-16.

3. Exciton absorption spectra in GaSe thin films. Thin Solid Films. 1981. 75, L. 7-9.

4. Влияние структурных параметров пьезофазы на пьезоэлектрические свойства и зарядовое состояние композитов полимер-пьезоэлектрик. Электричество, 2007,№ 1, c.51-54.

5. X-ray study of phase transitions in the system of solid solutions K6W4Nb10O30- Na2Pb4Nb10O30 - K2Pb4Nb10O30. J. of Phys. and Chem. of Solids. 2006, V.67, №12, P.2623-2627.

6. Structural polymorphism in multiferroic BiMnO3 at high pressures and temperatures, Journal of Alloys and Compounds, 2014, V. 585, pp 741-747.

7. Structural aspects of the antiferroelectric-paraelectric phase transition in double perovskite Pb2MgWO6 at high pressures and temperatures, Physics of the Solid State, 2014, V. 56, № 4, pp 765-770.

8. Pressure-induced change in the order of the phase transition in lead titanate: Structural aspects, Surface Engineering and Applied Electrochemistry, 2012, V.48, № 1, pp 69-73

9. Structural studies of the P-T phase diagram of sodium niobate, Journal of Surface Investigation. X-ray, Synchrotron and Neutron Techniques, 2012, V. 6, № 3, pp 546-551.