Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası

Azərbaycanın ilk veb saytı (1995)

ANA SƏHİFƏ  >>  Genetik Ehtiyatlar İnstitutunun fəlsəfə doktorları

Abbasov Mehrac Əli oğlu

 

Veb-sayt     
Anadan olduğu yer Ermənistan Respublikası, Vardenis rayonu,    Göysu kəndi 
Təvəllüdü 05.07.1980 
Bitirdiyi ali təhsil müəssisəsi Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Akademiyası 
Elmi dərəcəsi Biologiya elmləri üzrə fəlsəfə doktoru 
Elmi rütbəsi  

Namizədlik (PhD) dissertasiyasının mövzusu:

-         ixtisas şifri

-         ixtisasın adı

-         mövzunun ad

 

 

2409.01

Genetika

Diploid və tetraploid buğda genotiplərinin quraqlıq və duzluluq streslərinə davamlılığı və tolerantlığın fizioloji-genetik əsasları 

Çapdan çıxmış elmi əsərlərinin ümumi sayı

-         xaricdə çıxmış elmi əsərlərinin sayı

-         beynəlxalq bazalarda referatlaşdırılan və indeksləşdirilən jurnallarda çap olunan məqalələrin sayı

70

 

31

 

11 
Müəlliflik şəhadətnamələrinin və patentlərin sayı  

Kadr hazırlığı:     

-         fəlsəfə doktorlarının sayı

 
Əsas elmi nailiyyətləri
  1. Laboratoriya və tarla təcrübələrinin nəticələrinə əsasən, öyrənilən 53 buğda nümunələri içərisindən quraqlıq və duzluluq streslərinə yüksək davamlı 14 buğda genotipi (T.monococcum, T.dicoccoides arabicum, T.dicoccum farrum, Bərəkətli 95, Giorgio 302, Qırmızı buğda, Elan, Şirvan 3, Ağ buğda, Xarkovskaya 46, Leukurum 79, Şərq, Leucomelan, Şirvan ) aşkar edilmişdir ki, onlardan praktik seleksiyada gen mənbəyi kimi istifadə oluna bilər.
  2. 196 diploid buğdanın (T. monococcum, T. urartu, T. boeoticum) molekulyar genetik üsullarla duza davamlılıq genlərinə görə skrininqi zamanı Nax1 və Nax2 davamlılıq genlərinin diploid buğdalardan yalnız T.monococcumT.boeoticum-da olduğu müəyyən edilmişdir. Gen ekspresiyası analizi isə bu genlərin yalnız duza davamlı T.monococcum növünə aid nümunələrdə ekspresiya olunduğunu aşkar etmişdir.
  3. Fraqment analizi nəticəsində, ilk dəfə olaraq, Azərbaycan mənşəli yumşaq buğda növmüxtəlifliklərində (T. aestivum v. erythrospermum, T. aestivum v. albidum, T. aestivum v. meridionale, T. aestivum v. lutescens) və sortlarında (Əkinçi 84, Günəşli, Mirbəşir 128) gövdə pasına davamlılıq geni (Sr31) aşkarlanmışdır.
  4.  Süni fonda qiymətləndirilmiş Azərbaycan mənşəli bərk buğda nümunələrində qonur pasa davamlılıqla növmüxtəlifliyi əlamətləri arasında birbaşa asılılığın olduğu müəyyən edilmişdir. Belə ki, davamlı və orta davamlı nümunələrin 83.3%-də sünbül ağ, həssas nümunələrin isə 70.4%-də sünbül qırmızı rəngdə olmuşdur.
  5. Aparılan molekulyar skrininq nəticəsində yumşaq buğdanın Qrekum 75/50, Arzu, Zərdabi, Gürgənə-1, Mirbəşir 128, Əkinçi 84, Günəşli və Yeganə sortlarında sarı və qonur pasa davamlılığı təmin edən ilişikli Yr18/Lr34 genləri tapılmışdır. 

Elmi əsərlərinin adları

  1. R.T.Aliyev, M.A.Abbasov. Changes in genome structure of wheat varieties caused by drought and salt stress  and effects of phytohormones on these changes. 4th international crop science congress / 26 September - 1 October 2004/ www.cropscience.org.au/icsc2004/ poster/3/6/1/1852_abbasovm.htm - 35k
  2. M.A.Abbasov. Physiological-genetic basis of resistance of some durum wheat varieties to drought. The Fifth National Scientific-Research Congress on Agriculture and Natural Resources/ p. 6-7/ September/ 2006.
  3. R.T.Aliyev, M.A.Abbasov.  Physiological genetic basis of resistance of some durum wheat (T.durum Desf.) varieties to drought // TheStudent Scientific Magazine of Agriculture. p.3-7/ KHOOSHE, İRAN, № 1, Autumn 2006.
  4. M.Ə.Abbasov, R.T.Əliyev. Buğda növ və növmüxtəlifliklərində genetik yaxınlığın  RAPD markerləri ilə öyrənilməsi. AMEA Xəbərləri, Biologiya elmləri seriyası, 2007, № 5-6, s. 94-102.
  5. R.T.Aliyev, M.A.Abbasov, A.Ch.Mammadov. Genetic identification of diploid and tetraploid wheat species with RAPD markers/Turkish Journal of Biology/ p. 173-180/ 31/ 2007.
  6. Mehraj Abbasov, Wolfgang Spielmeyer, Kenneth Street, Rana Munns, Ramiz Aliyev, Caitlin Byrt, Yuri  Shavrukov, Mark Tester. Eco-geographic distribution of two genes for salinity tolerance in diploid wheats. 5th international crop science congress. April 13-18, 2008, Jeju, Korea.
  7. Mehraj Abbasov, Caitlin Byrt, Wolfgang Spielmeyer, Zeynal Akparov, Yuri Shavrukov, Kenneth Street, Prem Mathur,  Mark Tester, Rana Munns. Screening diploid wheats with various eco-geographic distribution for two salt tolerance genes. From seed to Pasta: The durum wheat Chain, International Durum Wheat Symposium. Book of Abstracts, P.174, June 30- July 3, 2008,  Bologna, Italy
  8. M.Zaifizadeh, R.A.Quliyev, S.M.Babayeva, M.A.Abbasov. The Effect of the Interaction between Genotypes and Drought Stress on the Superoxide Dismutase and Chlorophyll Content in Durum Wheat Landraces/ Turkish Journal of Biology, Volume33, Number 1, 2009
  9. Sevda Babayeva , Zeynal Akparov,  Mehraj Abbasov,  Alamdar Mammadov, Mohammad Zaifizadeh, Kenneth Street. Diversity analysis of Central Asia and Caucasian lentil (Lens culinaris Medikus) germplasm using SSR fingerprinting. Genet Resource and  Crop Evol/ p 56:293-298/ March, 2009
  10. 10. Mehraj Abbasov, Shirali Quliyev, Rana Jafarova, Fatma Sheyxzamanova, Sveta Rzayeva,  Sevda Babayeva. Estimation of resistance of diploid and tetraploid wheat genotypes to drought stress, The 3rd international Conference on Integrated Approaches to improve crop production under drought prone environments, Shanghai, China, 11-16 October, 2009, p. 159
  11. Geraybeyova N, Sadiqov H, Rahimova O, Sadiqova S, Karimov A, Mammadova N, Babayeva S, Abbasov M / Assessment of Genetic Diversity among Azerbaijan Barley Genotypes (H.vulgareL.) Based on Hordein Alleles/ 6th International Triticeae Symposium/ Kyota, Japan/ May 31-June 5, P. 82, 2009.
  12. S.M.Babayeva, Z.I.Akparov, M.A.Abbasov.  Assessment of genetic diversity among Central Asia and Caucasian lentil (Lens culinaris Medik.) genotypes. 5th International Food Legumes Research Conference and 7th European Conference on Grain Legumes, Antalya, Turkey, April 26-30, 2010, p. 153
  13. S.M.Babayeva, Z.I.Akparov, M.A.Abbasov.  The use of simple sequence repeats marker for detection of genetic diversity and genetic relationships in lentil germplasm. 2nd International Symposium on Genomics of Plant Genetic Resources. Bologna, Italy, 24-27 April, 2010, p. 11
  14. Zeynal Akparov, Mehraj Abbasov. Physiological characteristics of salinity tolerance in diploid wheat ancestors/ 8th International Wheat Conference. June 1-4, 2010, St. Petersburg, Russia
  15. Abbasov M.A., Akparov Z.I., Street K., Jafarova R., Sheykzamanova F., Rzayeva S., Babayeva S., Munns R. Molecular physiological testing of diploid wheats (T. monoccumT. boeoticum and T. urartu) to salinity stress. International conference “Diversity, characterization and utilization of plant genetic resources for enhanced resilience to climate changes” October 3-4, 2011, Baku, Azerbaijan, p 116-119.
  16. V.R.Rahimli, M.A.Abbasov, M.Shiri. Effect of drought phytohormones on nucleic acids content in drought tolerant and susceptible barley varieties/ Academic Journals Inc. USA - Trends in Applied Sciences Research / 6 (1): 89-94, 2011.
  17. Mehraj Abbasov,Robert Bowden, Jon Raupp, Sunish Sehgal, Jesse Poland, Sevda Babayeva, Bikram Gill. Screening of Azerbaijani durum wheats accessions to leaf rust, 2011 Field Crops Rust Symposium,December 14-16, 2011, San Antonio, Texas, USA
  18. Н.А. Герайбекова, О.Г.Рагимова, M.A. Аббасов, Н.А.Мамадова. Изучение образцов ячменя, собранных во время проведения международной экспедиции по Азербайджану. Материалы IX Международного симпозиума «Новые и нетрадиционные растения и перспективы их использования», Москва, I том, 14-18 июня, 2011
  19. MehrajAbbasov, Robert Bowden, Jon Raupp, Sunish Sehgal, Babayeva, Bikram Gill. Stem rust responses of Azerbaijani bread and durum wheat accessions. Borlaug Global Rust Initiative, Technical Workshop, September 1-4, 2012, Beijing, China.
  20. Bikram Gill, John Raupp, Mehraj Abbasov, Ahmed Amri. In situ Conservation of Crop Genetic Resources for Wheat: Current Status and Future Prospects. ASA, CSSA and SSSA International Annual Meetings. October 21-24, 2012, Cincinnati, Ohio, USA  
  21. Dilshad Bayramova, Mehraj Abbasov. Conservation of fruit genepools in Azerbaijan, Journal of Biotechnology 161 S (2012) p.48
  22. 22. Mehraj Abbasov, Sevda Babayeva, Robert Bowden, Paul Amand, Jesse Poland, John Raupp, Sunish Sehgal and Bikram Gill. Resistance in Azerbaijani durum and bread wheat accesions to leaf and stem rust. Annual Wheat Newsletter, Volume 58, KansasStateUniversity, Manhattan, KS, USA, p. 64-66, 2012
  23. 23. L.A.Amirov, Z.I.Akparov, R.V.Amirov, R.S.Mirzayev, Q.M.Hasanova, S.M.Babayeva, K.B.Shikhaliyeva, A.I.Asadova, M.A.Abbasov. Study of drought resistance of chickpea and lentil in azerbaijan condition/ First Legume Society Conference, Novi Sad, Serbia, 9-11 May, 2013.
  24. 24. E.Hajiyev, Z.Akparov, Z.Abilov, M.Abbasov, Z.Khalikulov, R.C.Sharma. Comparative analysis of gene bank accessions and improved varieties of durum in Azerbaijan. International Symposium Genetics and Breeding of Durum Wheat, Rome, Italy, May 27-30, 2013
  25. 25. Rüstəmov X.N., Abbasov M.Ə., Quliyev Ş.B. Yumşaq buğdaların (T. aestivum L.) təsnifatina dair//AMEA Xəbərləri (biologiya və tlbb elmləri), 2013, cild 68, № 1, səh. 67-75
  26. V.Izzatullayeva, Z.Akparov, S.Babayeva, J.Ojaghi, M.Abbasov/ Efficiency of using RAPD and ISSR markers in evaluation of genetic diversity in sugar beet/ Turkish journal of biology, 2014, DOI: 10.3906/biy-1312-35 

Respublika, beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü 
  1. International Wheat Genome Sequencing Consortium
  2. Australian Society of Agronomy
  3. Azerbaijan Society of Biochemists and Molecular Biologists
Pedaqoji fəaliyyəti Bakı Dövlət Universiteti, Biologiya fakultəsi, Genetika və Təkamül təlimi kafedrası 
Digər fəaliyyəti 

Mariya Kuri proqramının milli əlaqələndiricisi, Avropa Komissiyası.

Genetik Modifikasiya olunmuş Orqanizmlər üzrə milli əlaqələndirici, BMT, Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı. 
Təltif və mükafatları
  1. Qızıl medal, Beynəlxalq konfrans,  Tehran, İran, 2006.
  2. Vavilov-Frankel əməkdaşlıq proqramının qalibi, Beynəlxalq Biomüxtəliflik Təşkilatı, Roma, İtaliya, 2007
  3. “Gənclər Mükafatı” AR Gənclər və İdman Nazirliyi, Bakı, Azərbaycan, 2009
  4. Erasmus Mundus post-doktorantura proqramının qalibi, Avropa Komissiyası, Saloniki, Yunanıstan, 2009
  5. Norman Borlauq proqramının qalibi, ABŞ Kənd Təsərrüfatı Departamenti, Kanzas, ABŞ, 2011
Əsas iş yeri və ünvanı

AMEA Genetik Ehtiyatlar İnstitutu, AZ1106, Bakı şəh., Azadlıq prospekti, 155

Vəzifəsi Elmi işlər üzrə direktor müavini 
Xidməti tel. (+994 12) 5629805 
Mobil tel. (+994 50) 5327819 
Ev tel. (+994 12) 4086580 
Faks (+994 12) 4499221 
Elektron poçtu

mehraj_genetic@yahoo.com